TL dönüşümlü dolar hesabında faizler %25’i bulmaya başladı
Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre bankaların mevduat rekabeti kızıştı. Merkez Bankası’nın TL mevduat oranında bankaların ulaşması gereken hedefi 2023 ile birlikte yüzde 60’a çıkarması ve döviz dönüşü kur korumalı TL mevduatta faiz üst sınırını kaldırması işleri karıştırdı. Geçen yılın sonu itibarıyla yüzde 50 TL mevduat hedefini yakalayan bankacılık sektörü şu an yüzde 60’ın gerisinde kaldı. Dövizden dönüşlerde KKM faizi yüzde 18’lere kadar çıkarken, TL mevduata dönüşecek döviz arayışı bankaların dövize de yüksek faiz vermesine yol açtı. Bankacılık kaynaklarından elde edilen bilgiye göre yüksek hacimli dövizden TL’ye dönüşlerde yıllık dolar faizi ise böylelikle yüzde 25’e kadar çıkabiliyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 10 Şubat haftası itibariyle bankacılık sektöründe TL mevduat oranı yüzde 55,52 seviyesinde bulunuyor. Kamu mevduat bankalarında TL mevduatın toplam mevduattaki payı yüzde 57,63 iken yerli özel mevduat bankalarında bu oran yüzde 53,1 seviyesinde. Yabancı mevduat bankalarında ise TL mevduatın oranı yüzde 56,55. Merkez Bankası TL mevduat oranı yüzde 50-60 seviyesindeyse bankalara yüzde 3 komisyon uyguluyor. Komisyonlar, TCMB nezdindeki zorunlu karşılık ve ihbarlı döviz mevduat hesaplarında döviz olarak tutulan tutarlar üzerinden tahsil ediliyor. Ayrıca TCMB hedefi yüzde 60'ın altında kalındığında ek menkul kıymet alım zorunluluğu var. İşte tüm bu makroihtiyati önlemler TL mevduat yarışını da hızlandırdı. İki bankacılık kaynağından alınan bilgiye göre döviz dönüşümlü kur korumalı mevduat hesaplarında büyük bir rekabet söz konusu. Özellikle tüzel kişilerin yüksek hacimli döviz dönüşümleri bankaları yeni formüller bulmaya itiyor. Yine iki bankacılık kaynağından alınan bilgiye göre dolar veya euro mevduatını getiren müşterilere yüksek oranlı faizler uygulanıyor. Kaynaklar bu rekabeti şöyle anlatıyor: Müşteri 100 dolar getirdiğinde öncelikle ona yıllık yüzde 8 dolar faizi sözü veriliyor. Bu, yılın sonunda 100 doların 108 dolar olacağını garantiliyor. Ardından 100 dolar TL’ye dönüştürülerek KKM yapılıyor ve yüzde 18 KKM faizi uygulanıyor. Bu da 100 doların yılsonunda dolar/TL kuru 18,87 seviyesinden hesaplandığında alacağı 340 liralık faizle birlikte 2227 liraya ulaşması anlamına geliyor. Dolara çevrildiğinde ise yine 18,87 dolar/TL kuru baz alındığında müşteri KKM dönüşünde 117 dolar elde ediyor. Bir de bankanın 8 doları da garanti ettiği düşünüldüğünde müşteri tüm bu mevduattan 125 dolar kazanıyor. Yani yıllık dolar mevduatı faizi yüzde 25’e ulaşmış oluyor. Merkez Bankası'nın 3 aydan daha uzun süreli TL mevduatlarda zorunlu karşılık oranını yüzde 0'a düşürmesi bile 3 aya kadar vadeli mevduata olan ilgiyi azaltmadı. Uygulama ilk devreye alındığında 6 aya kadar vadeli TL mevduat faizi oranları hızlı bir yükseliş gösterse de 10 Şubat haftasına gelindiğinde yüzde 14,68 seviyesine geriledi. 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizleri ise ortalama yüzde 26,88'e yükseldi. Buna göre, bir haftada 33 baz puanlık artış oldu. Yüzde 26,88 mevduat faizi oranı ise 21 Eylül 2018 haftasından bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaşıldığına işaret etti.