2500 ek taksi kararı İstanbul’da plaka fiyatlarını nasıl etkiledi?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı (İBB) Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) geçen hafta toplanarak kentin ulaşım sorunu için önemli bir karar almıştı. UKOME toplantısında Uygulama Tabanlı Taksi Taşımacılığı Sistemi onaylanmış ve kararla 2500 adet ek taksi plakası ihalesi yapılacağı aktarılmıştı. Yeni taksi plakalarının ihale edilmesi kararının ardından mevcut taksi plakası fiyatlarında ise düşüş yaşandı. CNBC-e’den Ahmet Bal’ın aktardığına göre, 1 Nisan’dan beri takip edilen üç taksi plakasının fiyatları UKOME toplantısı sonrası nominal olarak son ayların en düşük seviyesine geldi. Buna göre 1 Nisan’da listeye alınan üç plakanın fiyatları sırasıyla 7 milyon TL, 6,6 milyon TL ve 6,52 milyon TL seviyesindeyken bu plakaların fiyatları UKOME toplantısı öncesinde (yine aynı sırayla) 6,1 milyon, 6,1 milyon ve 6 milyon TL olarak listelendi. UKOME toplantısı sonrası söz konusu taksilerin plaka fiyatları ise 5,75 milyon lira, 5,75 milyon lira ve 5,7 milyon liraya indi. Yani toplantı sonrası fiyatlar yaklaşık yüzde 6 geriledi. Aynı karşılaştırma 1 Nisan tarihiyle yapıldığında ise fiyatlardaki düşüşün yüzde 15 seviyesinde olduğu görüldü. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre nisan – temmuz arası enflasyon ise yüzde 11,42 oldu. TÜİK, ağustos ayına ilişkin enflasyon verilerini henüz açıklamadı ancak AA anketine katılan ekonomistlerin beklentisi aylık yüzde 2,64 oldu. Bu veri dikkate alındığında 5 aylık enflasyon yüzde 14’e yükselirken, enflasyondaki değişim de dikkate alındığında taksi plakalarındaki gerilemenin boyutu daha da arttı. Öte yandan kentte 1990’lı yıllardan beri taksi plakası sayısı 17 bin 395 seviyesindeydi. Önceki UKOME toplantılarında taksi sayısını artırma çalışmaları sonuçsuz kalınca İBB yönetimi en son ihtiyaç fazlası minibüs ve dolmuşları taksiye çevirmişti. İstanbul Otomobilciler Esnaf Odası ise bu kararı yargıya taşısa da mahkeme Temmuz 2024'te iptal talebini reddetmişti. İBB verilerine göre kentteki taksi sayısı böylece 18 bin 395'e çıkmıştı. Dolmuş ve minibüslerden yapılacak yeni dönüşümlerle birlikte toplam taksi sayısının 20 bin 311’e ulaşması beklenirken bunlardan 19 bin 198'inin sarı taksi, 118'inin turkuaz, 278'inin E Segmenti veya Van tipi ve son olarak 717'sinin ise 8+1 kapasiteli engelsiz taksi olmasi bekleniyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi verilerine göre yaklaşık 16 milyon nüfuslu kentte bugün taksi başına 861 kişi düşüyor. İBB verisine göre bu sayı nüfusu yüksek kentlerden Mexico City’de 272, Paris’te 378, Londra’da ise 413 seviyesinde bulunuyor. Bloomberg kaynaklarının aktardığına göre her 500 kişiye bir taksi düşmesi hedefleniyor.