İBB’den kentsel dönüşüme kira ve faiz desteği
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından uzmanların olası İstanbul depremine dikkat çekmesi, İBB’nin bu alandaki çalışmalarını da hızlandırdı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul’un depreme dirençli bir kent haline getirilmesi amacıyla Deprem Bilim Üst Kurulunun tespitleri ve çözüm yolları doğrultusunda seferberlik planını kamuoyu ile paylaştı. Ardından da kentsel dönüşüm çalışmalarına yön verecek yeni adımlar atılması için hedef gösterdi. İBB Deprem Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan ve riskli yapıların tahliye, yıkım, yeniden inşa süreçlerine hız kazandıracak 2 önemli karar ise İBB Meclisi tarafından oy birliğiyle onaylandı. İBB Meclisi, günümüz ekonomik koşullarında kira yardımlarıyla dönüşüm sürecinin hızlandırılması için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenen kira bedellerinin 3 katının ödenmesi kararlaştırdı. Bu kapsamda; ilk etapta kendi kendine çökme ihtimali bulunan 318 binanın, ikinci etapta ise riskli olan 1.207 binanın hızla tahliyelerin gerçekleştirilerek yenilenmesi için binalardaki kiracılara yıl boyunca aylık 4.500 lira, ikamet eden maliklere 18 ay boyunca aylık 4.500 lira kira yardımı yapılacak. Binada ikamet etmeyen maliklere ise 18 ay süresince aylık 3.000 lira kira yardımı verilecek. İBB yetkisinde bulunan Riskli ve Rezerv Yapı Alanlarında yaşayan kiracılara ise; 12 ay aylık 4.500 lira, hak sahiplerine 48 ayı geçmemek üzere aylık 4.500 lira kira yardımı yapılacak. Meclis Kararında; İstanbul’da son 2 yılda öngörülemez şekilde artan konut birim maliyetlerinin kiraları da hızla artırdığına dikkat çekilerek, İstanbul’daki 100 metrekarelik bir dairenin ortalama kira bedelinin 10 bin liraya dayandığı belirtildi. Yüksek kira bedellerinin, hem barınma sorununu büyüttüğü hem de kentsel dönüşüm süreçlerini tıkayan önemli bir sorun olduğu vurgulandı. İBB Meclisi, “riskli yapılardaki hak sahiplerinin bankalardan kullanacakları kredilere faiz desteği sağlanması” teklifini de oy birliğiyle onayladı. Karara göre; 6306 sayılı Kanun kapsamında tespiti yapılan riskli yapıların yenilenmesi için dar gelirli vatandaşların bankalardan kullanacağı 1 milyon liraya kadar olan yapım kredisinin faizi İBB tarafından ödenecek. Kentsel dönüşüm uygulamalarının hızlı ve etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla konut ve işyeri hak sahiplerine verilecek destek için ise şu şartlar aranacak: "Dönüştürülecek yapının 6306 sayılı Kanun kapsamında riskli yapı olarak tespit edilmiş olması, Yapının İstanbul Yenileniyor kapsamında KİPTAŞ tarafından yenilenmesi için uzlaşılması, Hak sahibinin hane içi toplam gelirinin net asgari ücretin 2 katını geçmemesi, Konut yapım kredisi vadesinin en fazla 10 yıl, işyeri yapım kredisi vadesinin en fazla 7 yıl olması." İBB yetkisinde bulunan Riskli ve Rezerv Alanlar ile hızlı tarama sonucu kendi kendine çökme ihtimali tespit edilen 318 binada yaşayan ve kira yardımından faydalanmak isteyen İstanbullular, riskli yapı tespitinin ardından tahliye ve yıkım işlemlerini tamamlayacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ilçe belediyesi üzerinden kira yardımına onay vermesi ile İBB kira yardımına başlayacak. Faiz desteğinden yararlanmak isteyen vatandaşlar ise öncelikle KİPTAŞ’a başvurarak, riskli yapısının dönüştürülmesi için uzlaşmaya varacak. İBB’nin KİPTAŞ, İstanbul İmar A.Ş. ve BİMTAŞ şirketleri tarafından yürütülen “İstanbul Yenileniyor” platformu, İstanbul'daki riskli konut stokunun güvenli, depreme dayanıklı ve çevreyle dost yapılara dönüştürülmesini amaçlıyor. Bu kapsamda, dönüşüme uygun bulunan yapılar, İBB iştirakleri garantörlüğünde, uygun maliyetlerle yenileniyor. İstanbul Yenileniyor” platformuna 466 bini aşkın bağımsız birimden oluşan ve 1 milyon 700 binden fazla kişiyi kapsayan, toplam 24 bin başvuru yapıldı. Şu ana kadar Kadıköy, Şişli ve Beşiktaş’ta 4 riskli tek yapı tahliye edilip yıkıldı ve yeni projelerin süreçleri devam ediyor. Bakırköy, Fatih, Kadıköy, Bahçelievler ve Kartal’da tek ve çoklu yapılardan oluşan alanlarda ise kısa süre içinde yenileme projelerinin temeli atılacak. Uzlaşma sürecinde ise 199 başvuru bulunuyorken. Bunlar; 23 ilçe ve 78 mahalleden 6 bin 128 bağımsız birimde 5 bin 815 konut, 313 ticari birimden oluşuyor ve yaklaşık 23 bin 260 kişiyi kapsıyor. Tıklayın: Kentsel dönüşümde vatandaşların yasal hakları neler?: 8 başlıkta kentsel dönüşüm rehberi