"Kredi arzı durdu: Faizler, yüzde 70'lere ulaştı"

Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre regülasyonlarla bunalan bankacılık sektöründe ticari krediler durma noktasına geldi. Bankaların seçim belirsizliği nedeniyle ikinci tur seçimleri öncesinde kredi arzı neredeyse durma noktasına gelmiş ve faiz oranları da yukarı yönlü hareket etmişti. Seçimden sonra ise bazı bankalar faiz oranlarında ayarlamalar yaptı. Ticari kredi faizleri bu durumdan daha fazla etkilendi. Bu hafta ise bankacılık sektörü kaynaklarına göre bazı özel bankalar uzun vadeli ticari krediyi ya durdurdu ya da yıllık yüzde 60-70’e varan çok yüksek faiz oranları vermeye başladı. Bankacılık sektörü kaynakları özel bankaların “kredi vermiyoruz” dememek için 1-1,5 ay vadeli spot kredilere yöneldiğini belirterek, bu alanda vade yapısı nedeniyle risk düşük olduğu için çok da yüksek faiz oranlarının konuşulmadığını, makul oranların uygulandığını vurguladı. Uzun vadeli kredi talepleri ise genellikle karşılanmıyor. Bunu “fiyatlama yapılamaması” olarak yorumlayan bankacılık sektörü kaynakları piyasada çok yüksek faiz oranları dolaştığını da vurguladı. Kamu bankalarının ise daha düşük faizli ticari kredi kullandırımına devam ettiğini söyleyen bankacılık sektörü kaynakları, kamu bankalarında ise limitlerin uygulandığını belirtti. Kaynaklar ticari kredide bankalara yönelik regülasyonlar devam ettiği sürece faiz oranlarında yükselişin süreceğini belirtirken 70 bin liranın üzerinde kredi kullanımının kısıtlı olduğunu çok ısrarlı talep durumunda ise aylık faizin yüzde 7’yi aştığını dile getirdi. 10 Mart öncesi özel ve yabancı mevduat bankalarında yaklaşık aylık yüzde 2,76 olan ihtiyaç kredi faizleri ilk tur öncesinde yüzde 3,99, ilk turun hemen sonrasında yüzde 4,49’a çıkmış, ikinci tur öncesindeki haftada ise yüzde 4,99’a çıkmıştı. Bu haftaya ise bazı özel bankalar yaklaşık 1 puanlık faiz indirimiyle girdi ve ihtiyaç kredi faizini aylık yüzde 6’ya kadar çıkardı. Böylece yıllık basit faiz yüzde 72’ye dayanmış oldu. 14 Mayıs öncesi özel ve yabancı mevduat bankaları ortalama yıllık basit faiz yüzde 47,88 seviyesinde iken şimdi yıllık faiz yüzde 72’ye geldi. Ve bu sadece seçimin iki turu süresince faiz oranlarının 24.12 puan yükseldiğini ortaya koydu. Yılbaşında ise henüz ihtiyaç kredi faizlerinde menkul kıymet uygulaması yokken özel ve yabancı mevduat bankaları aylık yüzde 2,69 yıllık basit faizde yüzde 32,28 seviyesinde ihtiyaç kredisi kullandırıyordu. İkinci tur sonrasında haftanın ilk gününde yüzde 72’ye çıkan yıllık ihtiyaç kredisi faizi böylece yılın ilk 5 ayında yaklaşık 40 puanlık bir artış gerçekleşti.

Bankacılık kaynakları, ihtiyaç kredisi ve uzun vadeli ticari kredi faizleri hızla yükselirken, özel bankalarda ticari kredi arzının neredeyse durduğunu uç örnek olarak da yüzde 60-70 oranında faiz verildiğini öne sürdü.