Otomotivde 27 yıl sonra gelen yatırım kararı araç fiyatlarını nasıl etkileyecek?
Çinli otomobil markalarına yüzde 40 ek gümrük vergisi getirilmesinin ardından "yatırım teşvik belgesiyle gümrük muafiyetinden yararlanarak gerçekleştirilen ithalatın ek mali yükümlülükten muaf tutulacağı" bildirilmişti. Alınan kararla birlikte bazı Çinli otomobil üreticileri de yatırımda rotasını Türkiye pazarına çevirdi. Türkiye’ye yatırım yapmaları halinde ek vergi alınmaması ve bazı teşviklerin verilmesini cazip bulan üreticiler, Türkiye’de halihazırda üretim yapmaya yönelik adımlarını hızlandırdı. Bu kapsamda son olarak Çinli elektrikli araç devi BYD, Türkiye’ye 1 milyar dolar tutarında yatırım kararı aldı. BYD firması ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasında anlaşma ise dün itibarıyla imzalandı. Buna göre Türkiye’de yıllık 150.000 araç kapasiteli elektrikli ve şarj edilebilir hibrit otomobil üretim tesisi kurulması öngörülüyor. Tesiste 5 bin kişiye istihdam sağlanması ve 2026 sonunda üretime başlanması hedefleniyor. İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel ise yatırım kararının piyasaya nasıl yansıyacağına yönelik Milliyet’e açıklamalarda bulundu. Ertemel, kararın etkilerine ilişkin, ‘’İlk adımı atılan 1 milyar dolar tutarında yatırımla, fiyatlar anlamında tüketicilere, yurt dışı gelir ve yaratacağı 5000 kişilik istihdam ile ülke ekonomimize katkısı olacaktır'' değerlendirmesinde bulundu. Türkiye’nin sahip olduğu otomotiv tesisleriyle ve kapasitesiyle birlikte AB ülkeleri arasında ilk 4 sırada olduğunu belirten Ertemel, ‘’Yine AB ithalatında ülkemiz üst sıralarda yer alıyor. Açıklanan 150.000 araç kapasiteli yeni yatırım ülkemizin seviyesini yükseltecektir. Konumu ve potansiyeli ile birlikte Çin menşeli markaların sadece Türkiye değil, Avrupa pazarı için de ülkemizi üretim noktası olarak belirlemesi oldukça mümkün bir durum’’ açıklamasını yaptı. Yatırım kararının fiyatlar üzerindeki etkisine de değinen Ertemel, konuyla ilgili şunları söyledi: ''Çin menşeli markaların yürüttüğü fiyat politikası, diğer markaların fiyatlarını baskılayan ana unsurlardan bir tanesiydi. Bu tesisler kurulduğu takdirde maliyetler düşeceğinden, oluşacak koşullar fiyat rekabeti anlamında tüketici lehine olacaktır.'' Öte yandan Türkiye’de Çin menşeli otomobillere yönelik yüzde 40 ek gümrük vergisi uygulamasının yürürlüğe girmesi sonrası muafiyetten yararlanamayan firmalar ise fiyatlarını artırmaya başladı. Buna göre Otomotiv veri ve analiz şirketi Cardata’nın CEO’su Hüsamettin Yalçın, Türkiye’de en çok satan Çinli marka olan Chery’nin dünden itibaren fiyatlarına ortalama 100 bin TL zam yaptığını duyurdu. Bir diğer Çinli marka MG’nin internet sitesinde “fiyatlarımız güncellenmektedir” ifadesi yer alırken, Türkiye’de fabrika kurma kararı alan BYD, şu an eski satış fiyatlarını korumaya devam ediyor.