Sektör temsilcisi yorumladı: Çin'den ithal edilen araçlara getirilen ek vergi piyasayı nasıl etkiler?

Ticaret Bakanlığı, Çin menşeli benzinli ve hibrit binek otomobillere ilave gümrük vergisi uygulanmasına karar verdi. Resmi Gazete'de yayımlanan kararla Çin menşeli araçların ithalatında 'İthalat değerinin yüzde 40'ı veya 7 bin dolar/adetin yüksek olanı uygulanır' şeklinde ilave gümrük vergisi getirildi. Yeni vergi uygulaması 07 Temmuz 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek. İlave gümrük vergisi uygulaması; Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) listesinde 87’nci fasılda listelenen motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları ve bunların aksam, parça ve aksesuarlarının tamamı için geçerli olacak. Daha önce tamamen elektrikli otomobilleri kapsayan yasa, yeni uygulama ile silindir hacmi fark etmeksizin; içten yanmalı motorla çalışan otomobiller ile elektrik motorlu otomobilleri ve elektrikli araç bataryalarını da kapsayacak. Kararın piyasalara etkisini ise Otomotiv veri şirketi Cardata’nın Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, Türkiye Gazetesi'ne aktardı. Yalçın, konuyla ilgili şunları söyledi: "Türkiye otomotiv sektöründe Çin menşeli araçlara getirilen yeni ek yüzde 40 gümrük vergisi, sektörde büyük yankı uyandırdı. Bu düzenleme, ticari araçları kapsamamakla birlikte, tüm binek araçları etkiliyor ve 8 Temmuz’dan itibaren yürürlüğe girecek. Etkileri şunlar olacaktır: Resmi Gazete'de yayımlanan karar ile birlikte elektrikli otomobiller için uygulanan yüzde 40'lık ek vergi oranı, hibrit, benzinli ve dizel araçlar dahil olmak üzere tüm yakıt türlerindeki araçlar için de geçerli olacak. Bu da Çin'den ithal edilen tüm binek araçların gümrük vergisinin yüzde 10’dan yüzde 50’ye çıkacağı anlamına geliyor. Ayrıca, en düşük gümrük vergisi 7 bin dolar olarak belirlenmiş durumda. Yeni vergi düzenlemesi ithalatçı firmalar için büyük bir zorluk oluşturuyor. Çünkü firmalar genellikle yıllık planlama yapıyor ve ani vergi artışları, bu planları alt üst edebilir. Bu durum, stok yönetimi ve fiyatlandırma stratejilerini ciddi şekilde etkileyebilir. Birkaç gün önce Çin ile yapılan görüşmelerde yatırım konuları gündeme gelmişti. Ancak bu yeni vergi düzenlemesi, bu yatırımların askıya alınmasına yol açabilir. Çinli markalar, Avrupa’da fabrika kurma planlarını açıklamışken, Türkiye’de henüz böyle bir yatırım gerçekleşmemiş durumda. Örneğin Chery İspanya’da, BYD ise Macaristan’da fabrika kuruyor. Bu yatırımlar, Çinli markaların Avrupa pazarına daha güçlü girmelerini sağlayacak. Yeni vergi düzenlemesinin 8 Temmuz’da yürürlüğe girmesiyle birlikte Çinli markaların fiyatları önemli ölçüde artacak. Bu tarih öncesinde stokta bulunan araçların hızla satılması bekleniyor. Stokların eritilmesi için büyük kampanyalar düzenlenebilir ve bu süreçte rekor satışlar görülebilir. Ancak 8 Temmuz’dan sonra satışların ciddi şekilde düşmesi de olası. Çin’den gelen araçlar, Türkiye otomotiv pazarında fiyat dengesi oluşturuyordu. Diğer markalar, Çinli markalarla rekabet edebilmek için fiyatlarını ayarlamak zorundaydılar. Ancak yeni düzenleme ile birlikte Çinli markaların fiyatlarının artması, diğer markaların da fiyatlarını yükseltmesine yol açabilir. Bu durum, Avrupalı araç markalarına avantaj sağlayacak ve rekabet ortamını değiştirecektir. Yeni vergi düzenlemesi, ikinci el Çin menşeli araçların fiyatlarında da artışa neden olabilir. İkinci el piyasasında yüzde 10-15 oranında fiyat artışı bekliyoruz. Bu da tüketicilerin ikinci el araçlara yönelmesini teşvik edebilir. Elektrikli araçlar için daha önce uygulanan yüzde 40 ek gümrük vergisi, hibrit ve plug-in hibrit araçlara da uygulanacak. Bu durum, hibrit ve elektrikli araçlar getirmekten vazgeçen bazı markaların stratejilerini yeniden gözden geçirmesine neden olabilir. Elektrikli araç ithalatını teşvik etmeye yönelik önceki politikalar, bu yeni vergi düzenlemesi ile birlikte geçerliliğini yitirebilir. Sonuç olarak yılın 2. yarısında Türkiye'de otomotiv sektöründe rekabetin şekillenmesi ve pazar dinamiklerinin değişmesini bekleyebiliriz. Çinli markaların fiyat artışları, yerli üretim ve Avrupalı rakiplerin pazardaki konumlarını güçlendirebilir. Tüketiciler ise artan fiyatlar nedeniyle alternatif çözümler arayışına girebilir."

Ticaret Bakanlığı'nın Çin'den ithal edilen araçlara yüzde 40 ek vergi getirmesi sonrasında kararın otomotiv piyasasını nasıl etkileyebileceği merak konusu oldu. Cardata Genel Müdürü Hüseyin Yalçın da kararın otomotiv sektörüne etkisini yorumladı.