Türkiye'de restoran ve kafeleri kim dolduruyor?
Mahfi Eğilmez, 'Ne krizi?' başlıklı yazısında, Türkiye’de restoran ile kafelerin doluluğuna atıfta bulunarak ülkedeki ayrışmayı mercek altına aldı. Buna göre Eğilmez’in konuyla ilgili paylaşımı şöyle oldu: "Elimizdeki son gelir dağılımı verisi 2022 yılı verilerini kullanarak konuyu irdeleyen TÜİK’in 2023 Gelir Dağılımı İstatistikleri başlıklı raporunda yer alıyor. Bu rapordaki verilerden hareketle hazırladığım aşağıdaki tabloda nüfusun yüzde 20’lik bölümlerinin GSYH’den aldığı paylar yer alıyor: Kaynak: Mahfi Eğilmez - Kendime Yazılar Buna göre 2022 yılında 906 milyar dolar tutarındaki GSYH’nin yarısını (451 milyar dolar) nüfusun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’si (17.055.991 kişi) paylaşıyor. Bu grupta kişi başına ortalama gelir 26.453 dolar. Nüfusun geri kalan yüzde 80’i de 454,8 milyar doları paylaşıyor. Bu grupta kişi başına gelir ise 6.668 dolar. Nüfusun en düşük gelirli yüzde 20’sinin geliri ise 3.134 dolar. Nüfusun en yüksek gelir elde eden 17,1 milyon kişisi açısından ortada bir kriz yok. Sonraki yüzde 20’lik nüfusun durumu karışık ama genel olarak onların da daha üst gelirli olanları krizden çok fazla etkilenmiyor. Bu durumda karşımıza ilginç bir durum çıkıyor. Yaklaşık 25 milyon kişi krizden geri kalan 60 milyon kişi kadar etkilenmiyor. O restoranlarda, kafelerde, yollarda arabalarda gördüğümüz kişiler onlar. Ötekilerin de bir bölümü bu durumu geçici olarak görüp borçlanarak onlar gibi yaşamaya çalışıyor. Ama geri kalanlar tam anlamıyla krizde. Bizden biraz daha iyi durumda olsa da Arjantin’de de durum Türkiye’ye benziyor. 2022 verilerine göre Arjantin’de GSYH’nin (2022’de 631 milyar dolar) yüzde 47’si (297 milyar dolar) nüfusun (2022’de 46,2 milyon kişi) yüzde 20’si (9,2 milyon kişi) tarafından paylaşılıyor. Bu en zengin 9,2 milyon kişinin ortalama kişi başına geliri 32 bin dolar. Nüfusun geri kalan yüzde 80’i (37 milyon kişi) gelirin geri kalan 334 milyar dolarlık bölümünü paylaşıyor. Bunların kişi başına ortalama geliri de 9 bin dolar. Türkiye’de Gini katsayısı 0,43, Arjantin’de 0,42... Görüleceği gibi iki ülke gelir dağılımı açısından birbirine oldukça benziyor. Arjantin’de de üst gelir grubundakiler restoranları, kafeleri, yolları dolduruyor, alt gelir grupları da geçinememekten şikâyet ediyor. Özetle şunu söyleyebiliriz: Türkiye’de de Arjantin’de de kimilerine göre kriz var, kimilerine göre önemli bir durum yok. Hangi grupta olduğunuza göre bakış açınız ve düşük gelirli grupta yer alanlara karşı duyarlılığınıza göre yargınız değişiyor."